3. માનસિક રોગોના વર્ગીકરણ

          માનસિક રોગોના વર્ગીકરણમાં બે આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા જાણીતી છે અને એ બંને આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા જુદા જુદા પ્રકારના વર્ગીકરણ બહાર પાડે છે એમાંની એક સંસ્થા એટલે અમેરિકન સાયકેટ્રિક એસોસિએશન જે ડી.એસ.એમ. (DSM) એટલે કે ડાયગ્નોસ્ટિક એન્ડ સ્ટેટેસ્ટીકલ મેન્યુઅલ ઓફ મેન્ટલ ડિસઓર્ડર એવું બહાર પાડે છે. જ્યારે વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન નામની આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા એ આઈસીડી ઇન્ટરનેશનલ ક્લાસિફિકેશન ઓફ ડીસીઝ નામનું વર્ગીકરણ બહાર પાડે છે. આ બંને માં માનસિક અને શારીરિક (ICD) પ્રકારના વિકારોનું વર્ણન કરવામાં આવેલું છે અને ડીએસએમના ન્યુરો ડેવલોપમેન્ટલ ડિસઓર્ડર ના વિભાગમાં કેટલાક મહત્વના ડિસોર્ડર વિશે વાત કરવામાં આવેલી છે.

    ન્યુરો ડેવલોપમેન્ટલ ડિસઓર્ડર એટલે મગજમાં રહેલા જ્ઞાનતંતુઓના વિકાસમાં કોઈ જનીનિક, જૈવિક કે રાસાયણિક ફેરફારોને લીધે આ જ્ઞાનતંતુનો વિકાસ કોઈ કારણોસર અટકી જાય અથવા એનો વિકાસ રૂંધાય અને એને લીધે વર્તન પર જે અસર પડે છે એવા પ્રકારની ખામીઓના વિકૃત વર્તનને આપણે ન્યુરો ડેવલોપમેન્ટલ ડિસઓર્ડરમાં વર્ગીકૃત કરીએ છીએ ન્યુરો ડેવલોપમેન્ટ ડિસઓર્ડર ખાસ કરીને બાળકોમાં જન્મ પછી વધારે પ્રમાણમાં જોવા મળે છે જેમાં ખાસ કરીને ઈન્ટેલ એક્ચ્યુલ ડિસેબિલિટી કે જેને આપણે બૌદ્ધિક અક્ષમતા કહીએ છીએ. કમ્યુનિકેશન ડિસઓર્ડર જે વાતચીત કરવામાં અક્ષમ વિકૃતિમાં એનો સમાવેશ થાય છે. ઓટીઝમ સ્પેક્ટ્રમ ડીસઓર્ડર જેને આપણે સ્વલીનતાની વિકૃતિ તરીકે ઓળખીએ છીએ ત્યારબાદ અટેન્શન ડેફીશીયેટ હાયપર એક્ટિવ ડીસ ઓર્ડર જેને ધ્યાનમાં ખામી અનેચંચળતા એવું પણ આપણે કહીએ છીએ. પછી સ્પેસિફિક લર્નિંગ ડિસઓર્ડર જેમાં ખાસ કરીને વાત કરીએ તો ડિસ્લેક્સિયા, ડીસગ્રાફિયા, ડીસકેલ્ક્યુલા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત કેટલાક ડેવલોપમેન્ટલ કોર્ડિનેશન ડિસઓર્ડર પણ છે. જેમાં મોટર કોર્ડીનેશન ડિસઓર્ડર અંતર્ગત આવતા   વિકારો છે. જેમાં સ્ટીરિયો ટાઈપ મોમેન્ટ ડિસઓર્ડર નો પણ સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત બીજા  ટિક ડિસઓર્ડરનો પણ સમાવેશ થાય છે. (વધુ માહિતી માટે  ICD અને DSM નું અદ્યતન સંસ્કરણ તપાસવું).